VKSND thị xã Ngã Năm kiến nghị phòng ngừa vi phạm trong lĩnh vực công chứng, chứng thực và cấp Giấy chứng nhận đăng ký kết hôn

Thông qua hoạt động kiểm sát việc giải quyết các vụ việc dân sự, hôn nhân và gia đình, Viện kiểm sát nhân dân thị xã Ngã Năm nhận thấy: Trong năm 2024 và những tháng đầu năm 2025, tổng số vụ việc dân sự được thụ lý kiểm sát là 312 vụ, trong đó có 68 vụ tranh chấp hợp đồng dân sự, đất đai có liên quan đến thủ tục công chứng, chứng thực, chiếm tỷ lệ 21,7%. Ở lĩnh vực hôn nhân và gia đình, số vụ việc được thụ lý giải quyết là 176 vụ, tăng 30 vụ so với cùng kỳ năm trước.

Qua công tác kiểm sát việc giải quyết các vụ án dân sự có liên quan đến công chứng, chứng thực, Viện kiểm sát nhân dân thị xã Ngã Năm nhận thấy vẫn còn tồn tại vi phạm trong hoạt động chứng thực của công chức tư pháp thuộc Ủy ban nhân dân xã, phường. Cụ thể, có trường hợp thực hiện chứng thực hợp đồng tặng cho quyền sử dụng đất mặc dù người lập hợp đồng tặng cho đã qua đời, nhưng công chức tư pháp xã vẫn thực hiện chứng thực giao dịch này. Hậu quả là cơ quan có thẩm quyền đã cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho người nhận tặng cho không đúng quy định. Khi phát sinh tranh chấp, Tòa án đã tuyên bố giao dịch tặng cho quyền sử dụng đất là vô hiệu, đồng thời kiến nghị Ủy ban nhân dân có thẩm quyền thu hồi Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đã cấp sai đối tượng.

Vụ việc nêu trên đã gây nhiều khó khăn cho Viện kiểm sát và Tòa án trong quá trình kiểm sát và giải quyết vụ án. Nếu chỉ căn cứ vào chữ ký và xác nhận trên các văn bản công chứng, chứng thực mà không xem xét đầy đủ trình tự, thủ tục thực hiện thì rất dễ đưa ra phán quyết sai, dẫn đến việc án bị hủy hoặc sửa ở cấp phúc thẩm.

Trong công tác kiểm sát việc giải quyết các vụ việc hôn nhân và gia đình, Viện kiểm sát nhân dân thị xã Ngã Năm phát hiện Ủy ban nhân dân xã Vĩnh Quới chưa thực hiện đầy đủ chức năng, nhiệm vụ theo quy định pháp luật. Cụ thể, UBND xã Vĩnh Quới đã cấp Giấy chứng nhận kết hôn cho ông Danh Trum (trú tại ấp Vĩnh Thuận, xã Vĩnh Quới, thị xã Ngã Năm, tỉnh Sóc Trăng) với bà Cao Thị Út Hiền (trú tại ấp Vĩnh Thanh, cùng xã) mặc dù ông Danh Trum đang có vợ hợp pháp. Việc này vi phạm điểm c khoản 2 Điều 5 và điểm d khoản 1 Điều 8 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014.

Để phòng ngừa vi phạm pháp luật trong lĩnh vực công chứng, chứng thực và đăng ký kết hôn trên địa bàn thị xã Ngã Năm, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân thị xã Ngã Năm kiến nghị đồng chí Chủ tịch Ủy ban nhân dân thị xã Ngã Năm chỉ đạo thực hiện các biện pháp sau:

- Chỉ đạo Phòng Tư pháp thị xã tăng cường công tác hướng dẫn nghiệp vụ và thanh tra, kiểm tra chuyên ngành về hoạt động chứng thực, cấp Giấy chứng nhận kết hôn của UBND cấp xã, phường nhằm kịp thời chấn chỉnh các sai phạm.

- Chỉ đạo UBND các xã, phường thực hiện việc niêm yết công khai tại trụ sở các quy định về thẩm quyền, trình tự, thủ tục chứng thực và đăng ký kết hôn theo quy định của Luật Công chứng, Luật Hôn nhân và gia đình, Luật Hộ tịch và các văn bản hướng dẫn liên quan, nhằm nâng cao nhận thức của người dân và bảo đảm tuân thủ đúng quy định pháp luật.

- Tăng cường công tác tập huấn, bồi dưỡng chuyên môn cho công chức thực hiện chứng thực và công chức hộ tịch cấp xã. Xác định việc bồi dưỡng kiến thức pháp luật cho đội ngũ này là nhiệm vụ trọng tâm, cần được thực hiện thường xuyên nhằm nâng cao nhận thức về chủ trương, chính sách của Đảng và pháp luật của Nhà nước trong lĩnh vực này.

Lê Ngọc Niềm